In de eerste helft van de vorige eeuw was Valkenheide een ‘vakgesticht’. Naast heropvoeding vond men het belangrijk dat jongeren na het verlaten van het terrein een vak hadden geleerd. Het terrein was een grotendeels zelfvoorzienende gemeenschap, met zelfs een eigen watertoren en waterleidingen.
Ambachtsschool
Op de interne ambachtsschool konden de jongens een vak leren. Er was bijvoorbeeld een eigen schoenmakerij, metaalwerkplaats, bakkerij en kleermakerij.
De ambachtsschool op het terrein is nu een regionale school voor VMBO onderwijs, eerder onder de naam Scholengemeenschap Maarsbergen (SGM). Tegenwoordig is de school onderdeel van Openbare Scholengroep Schoonoord en heet Vakcollege Maarsbergen.
Boerderij en tuinderij
Valkenheide had een eigen boerderij en tuinderij. Jongens werden daar opgeleid en de opbrengst van de landerijen was het voedsel dat werd gegeten.
Bouwen in eigen beheer
Veel van de huizen en gebouwen op het Valkenheide terrein zijn in eigen beheer en samen met de jongens van de ambachtsschool gebouwd.