Museum Valkenheide geeft een inkijkje in ruim honderd jaar jeugdzorg geschiedenis. Op ons terrein in Maarsbergen, en in Nederland in het algemeen.

1905: De Kinderwetten
1905: De Kinderwetten
1912: Opening Valkenheide
1912: Opening Valkenheide
1914: Belgische vluchtelingen
1914: Belgische vluchtelingen
1922: Directeur Noordam
1922: Directeur Noordam
1928: Van zonde en zegen
1928: Van zonde en zegen
1929: Watertoren in bedrijf
1929: Watertoren in bedrijf
1940-1945
1940-1945
1946: Een inkijkje
1946: Een inkijkje
1963: Opening de Valkenburcht
1963: Opening de Valkenburcht
1964: Mensen van morgen
1964: Mensen van morgen
1975: Hoofdgebouw afgebrand
1975: Hoofdgebouw afgebrand
1979: Opening school “De Sprong”
1979: Opening school “De Sprong”
1985: Fusie met “De Schutsluis”
1985: Fusie met “De Schutsluis”
1999: Oprichting Leo Stichting Groep (LSG)
1999: Oprichting Leo Stichting Groep (LSG)
2000: Overname Beukenrode
2000: Overname Beukenrode
2007: Marijke komt langs
2007: Marijke komt langs
2010: Ontstaan Intermetzo
2010: Ontstaan Intermetzo
2017: Kernlocatie Valkenheide
2017: Kernlocatie Valkenheide
2019: Pluryn
2019: Pluryn

1905: De Kinderwetten

De kinderwetten die in 1905 in werking traden, maakten het mogelijk dat de overheid ingrijpt als ouders hun taak als opvoeder verwaarlozen. Ze vormen nog steeds het fundament voor het bestaande systeem van kinderbescherming en jeugdstrafrecht. De kinderwetten leiden tot het onstaan van jeugdzorginstellingen als Valkenheide.
Lees verder...

1912: Opening Valkenheide

Op 4 oktober 1912 werd Opvoedingsgesticht Valkenheide officieel geopend door Koningin-Moeder Emma. Destijds waren er nog niet veel voorzieningen voor moeilijk opvoedbare kinderen. De negentiende-eeuwse oplossing voor kinderen die –soms gedreven door armoede– kleine vergrijpen pleegden, was een flinke gevangenis- of tuchthuisstraf.
Lees verder...

1914: Belgische vluchtelingen

Op 4 augustus 1914 viel Duitsland het neutrale België binnen. De Eerste Wereldoorlog was een feit geworden. In de maanden daarna werd Nederland overspoeld door vluchtelingen (volgens schattingen meer dan 1.000.000) die vanuit België de grens overtrokken om op Nederlandse bodem bescherming te zoeken tegen het Duitse oorlogsgeweld. 48 van deze vluchtelingen kregen een tijdelijk onderdak op het Valkenheide terrein.
Lees verder...

1922: Directeur Noordam

Dirk Noordam was van 1922 tot 1944 directeur van het opvoedingsgesticht Valkenheide. Hij was er al vanaf 1913 werkzaam als adjunct-directeur-hoofdonderwijzer. Noordam drukte zijn stempel op het gesticht en had daarnaast nog andere openbare functies. In de tumultueuze dagen van september 1944 werd hij op laffe wijze door de Duitsers om het leven gebracht.
Lees verder...

1928: Van zonde en zegen

In 1928 werd de film ‘Van zonde en Zegen’ uitgebracht. Jeugdzorg was toen nog sterk afhankelijk van giften en liefdadigheid. In bioscopen werden speciale vertoningen georganiseerd om het werken met de 'misdadige en verwaarloosde jeugd' meer bekendheid te geven. Met als doel donateurs te werven.
Lees verder...

1929: Watertoren in bedrijf

In 1929 werd op het terrein van Valkenheide de watertoren in gebruik genomen. Het opvoedingsgesticht had hiermee zijn eigen watervoorziening.
Lees verder...

1940-1945

Valkenheide directeur D. Noordam heeft een tweetal boeken over het werken met individuele jongens geschreven. In zijn tweede boek ‘Mijn jongens‘ is een extra hoofdstuk toegevoegd dat beschrijft hoe Valkenheide de oorlogsjaren door is gekomen. Noordam is in 1944 op het terrein door de Duitsers gefussileerd en ‘Mijn jongens’ in 1947 na de oorlog posthuum uitgebracht.
Lees verder...

1946: Een inkijkje

Bijgaand artikel (1946), uit de Nieuwe Leidsche Courant, geeft een goed beeld van het gestichtsleven in het Valkenheide van vlak na de oorlog.
Lees verder...

1963: Opening de Valkenburcht

Valkenheide is opgericht vanuit de Nederlands Hervormde kerk en een christelijke opvoeding was indertijd vanzelfsprekend. Het toenmalige hoofdgebouw had een kerkzaal maar die werd door de toename van het aantal opgenomen jongens al snel te klein. In 1934 werden de eerste acties opgestart om geld voor een nieuw kerkgebouw in te zamelen.
Lees verder...

1964: Mensen van morgen

In 1964 interviewde programmamaker Kees Brusse een aantal jongeren van zeer verschillende achtergrond en komaf over hun ideeën en idealen. Valkenheide pupil Loeki Grishaver was er daar een van.
Lees verder...

1975: Hoofdgebouw afgebrand

Het voormalige hoofdgebouw van Valkenheide is in 1975 door brand verwoest. Eén van de twee zijvleugels is behouden gebleven en wordt nu gebruikt als soosruimte “Het Honk”
Lees verder...

1979: Opening school “De Sprong”

In 1979 werd op het terrein de school voor individueel voortgezet onderwijs “De Sprong” geopend.
Lees verder...

1985: Fusie met “De Schutsluis”

In 1985 werd het observatiecentrum voor jongens "De Schutsluis" in Doorn onderdeel van Valkenheide. Na verloop van tijd zijn de groepen uit Doorn naar het terrein in Maarsbergen verhuisd.
Lees verder...

1999: Oprichting Leo Stichting Groep (LSG)

In 1999 werd Valkenheide onderdeel van de Leo Stichting Groep (LSG). Dit was een samenwerkingsverband tussen de residentiële jeugdzorginstellingen Nieuw Veldzicht (Almere), Commujon (Almelo), Bredervoort (De Glind) en Valkenheide.
Lees verder...

2000: Overname Beukenrode

In 2000 werd observatiecentrum ‘Beukenrode’ uit Doorn onderdeel van Valkenheide.
Lees verder...

2007: Marijke komt langs

In 2007 bezocht Marijke Helwegen Valkenheide in het kader van het RTV Utrecht programma "Marijke komt langs". De video geeft een goed beeld van de jeugdzorg op Valkenheide op dat moment. Ook komen het museum en de  geschiedenis van het terrein in beeld.
Lees verder...

2010: Ontstaan Intermetzo

In 2010 vond er een fusie plaats tussen de Leo Stichting Groep (LSG) en jeugdzorgorganisatie Rentray. De gefuseerde organisatie had in eerste instantie LSG-Rentray als werknaam.
Lees verder...

2017: Kernlocatie Valkenheide

In de loop der jaren was op het Valkenheide terrein de nodige leegstand ontstaan. Na de overname van Intermetzo door Pluryn is Valkenheide als een kernlocatie van Intermetzo aangewezen en verhuisden diverse groepen en werkvormen van elders naar Maarsbergen.
Lees verder...

2019: Pluryn

Intermetzo, De Hoenderloo Groep en Pluryn zijn op 1 december 2019 samen verder gegaan onder de naam Pluryn. Alle informatie over de diensten en locaties van Intermetzo en De Hoenderloo Groep zijn te vinden op op www.pluryn.nl.
Lees verder...